آیا به دنبال بهترین نوع ارتودنسی هستید؟ قصد دارید بهترین روش ارتودنسی مناسب لبخند خود را پیدا کنید؟ در گذر سال ها، انواع ارتودنسی و متخصصان ارتودنسی، پیشرفت قابل توجهی داشته اند. در حال حاضر ارتودنسی هایی وجود دارند که برخلاف سابق، ناراحتی و درد کمتری به همراه دارند و باعث راحت تر شدن زندگی روزمره می شوند. امروزه بیماران، می توانند گزینه های مختلفی مثل ارتودنسی های فلزی، ارتودنسی سرامیکی، ارتودنسی زبانی، ارتودنسی نامرئی و… را برای دندان های خود انتخاب کنند.
ارتودنسی ها نه تنها برای زیبایی مورد استفاده قرار می گیرند بلکه برای بهبود عملکردهای روزانه مثل گفتار، جویدن، بلع و نفس کشیدن نیز کاربرد دارند. ارتودنسی ها صرفا جنبه زیبایی ندارند. طبق گفته سایت انجمن ارتودنتیست های امریکا، در سال 2023، بیش از 5/5 میلیون نفر در آمریکا و کانادا، تحت درمان ارتودنسی قرار گرفته اند. در این مقاله انواع مختلف ارتودنسی را به شما معرفی می کنیم و در مورد معیار انتخاب هر کدام از آنها با شما صحبت خواهیم کرد. به این ترتیب می توانید تصمیم بگیرید که کدام ارتودنسی برای شما بهتر است.
معرفی انواع مختلف ارتودنسی دندان
- ارتودنسی فلزی
- ارتودنسی سرامیکی
- ارتودنسی زبانی
- ارتودنسی بدون کش
- الاینر شفاف
ارتودنسی فلزی سنتی
نوع: ارتودنسی فلزی سنتی یک نوع درمان پزشکی است که در آن از سیم و براکت های فلزی استفاده می شود. با این کار دندان ها به موقعیت دلخواه منتقل خواهند شد.
هدف: اصلاح نامرتبی ها و ناهنجاری های دندان که از مشکلات جدی مثل بیماری لثه، پوسیدگی دندان، مشکل در جویدن و صحبت کردن جلوگیری خواهد کرد.
نحوه عملکرد: در این روش، براکت های فلزی کوچک به قسمت جلوی دندان چسبیده شده و به وسیله سیم به هم متصل می شوند. دندان پزشک در فواصل زمانی معین، فشار سیم ها را تنظیم می کند. در نتیجه کم کم فشار به دندان ها وارد شده و در موقعیت صحیح خود قرار می گیرند.
مزایا: این نوع ارتودنسی معمولا با نتایج سریع تری همراه است و در درمان مشکلات پیچیده دندان، نقش موثری دارد. همچنین از نظر هزینه نسبت به سایر گزینه ها، به صرفه تر است.
معایب: ارتودنسی فلزی در حالت عادی از بیرون قابل مشاهده است. این مسئله باعث می شود که برخی از مراجعه کنندگان از وضعیت ظاهری خود ناراضی باشند. همچنین ممکن است درد و ناراحتی مداومی را برای شما ایجاد کند و برای تنظیم آن به صورت مرتب به دندان پزشکی مراجعه کنید.
ارتودنسی سرامیکی
نوع: ارتودنسی سرامیکی، یک نوع درمان دندان پزشکی است که در آن از براکت ها و سیم های شفاف با همرنگ دندان استفاده می شود. به این ترتیب دندان ها به موقعیت صحیح خود باز می گردند.
هدف: اصلاح نامرتبی و ناهنجاری دندان ها با داشتن ظاهر زیباتر نسبت به ارتودنسی فلزی
نحوه عملکرد: عملکرد این ارتودنسی، شبیه ارتودنسی فلزی است. یعنی با وارد کردن فشار به دندان، به مرور باعث جابجایی آن می شود. تفاوت اصلی در این است که براکت ها و سیم های سرامیکی از جنس شفاف یا همرنگ دندان ساخته شده اند. در نتیجه به سختی دیده می شوند.
مزایا: این نوع ارتودنسی کمتر به چشم می آید. بنابراین برای کسانی که به زیبایی ظاهری خود اهمیت می دهند، مثل نوجوانان و جوانان، گزینه جذاب تری است. همچنین در درمان مشکلات پیچیده دندان نقش موثری داشته و خیلی سریع جواب می دهد.
معایب: هزینه آن نسبت به ارتودنسی فلزی بیشتر است. براکت ها شکننده هستند و امکان شکستن آن ها وجود دارد. همچنین ممکن است باعث بروز درد و ناراحتی شوند. بنابراین برای تنظیم آن ها نیز به مراجعه مکرر به دندان پزشک نیاز دارید. به علاوه برخی غذاها می توانند باعث لک شدن براکت ها و سیم ها شوند. بنابراین بیمار باید در رژیم غذایی خود دقت داشته باشد.
ارتودنسی زبانی(لینگوال)
نوع: در ارتودنسی زبانی، براکت ها و سیم ها در قسمت پشت دندان قرار می گیرند و از جلوی دهان تقریبا هیچ دیدی ندارند.
هدف: درمان مشکلات دندانی مثل نامرتبی و ناهنجاری با وجود حفظ ظاهر طبیعی بیمار
نحوه عملکرد: این نوع ارتودنسی با استفاده از براکت ها و سیم هایی که پشت دندان ها قرار می گیرند، فشار مداومی به آن ها وارد می کند. براکت ها با چسب مخصوصی نصب شده و به صورت اختصاصی برای هر بیمار طراحی می شوند.
مزایا: مهم ترین مزیت این نوع ارتودنسی پنهان بودن آن است. بنابراین نوجوانان و بزرگسالانی که به ظاهر ارتودنسی علاقه ندارند، می توانند از آن استفاده کنند. همچنین در اصلاح مشکلات دندانی موثر بوده و خیلی سریع عمل می کند.
معایب: دسترسی به این نوع ارتودنسی برای تمیز کردن و نگهداری سخت است. از آن جایی که دارای طراحی اختصاصی است و نصب آن نیز پیچیده تر است، با هزینه بیشتری همراه خواهد بود.
ارتودنسی دیمون
نوع: ارتودنسی دیمون یا سلف لیگیت روشی است که در آن از مکانیسم های خاصی استفاده می شود تا براکت ها و سیم ها را بدون بند یا کش در کنار هم ثابت نگه دارد.
هدف: اصطکاک بین براکت و سیم را برای حرکت راحت تر دندان ها کاهش می دهد. این مسئله باعث کاهش زمان درمان و تعداد دفعات مراجعه به دندان پزشک می شود.
نحوه عملکرد: در این روش، هر براکت دارای یک گیره یا دریچه است که سیم را در جای خود نگه می دارد. این مکانیسم باعث نیروی کمتر برای حرکت دندان ها شده و جابجایی آن ها را نیز کنترل می کند. با توجه به عدم استفاده از کش یا بند، اصطکاک و تحریک داخل دهان نیز کمتر است.
مزایا: در مقایسه با روش های سنتی ارتودنسی، معمولا سریع تر است. به علاوه به مراجعه کمتری به دندان پزشک نیاز دارید. ناراحتی دهانی شما نیز در این روش کاهش می یابد و نگهداری از آن ساده تر است.
معایب: با توجه به مکانیسم خاص، معمولا هزینه بیشتری دارد. اگر مکانیسم ارتودنسی دچار مشکل شود، تعمیر یا تنظیم آن سخت خواهد شد. از آن جایی که براکت ها بزرگ تر هستند، دید بیشتری در دهان دارند.
الاینر شفاف
نوع: الاینر شفاف، نوعی روش دندان پزشکی است که در آن از قالب های شفاف استفاده می شود تا کم کم دندان ها را به موقعیت اصلی خود هدایت کند.
هدف: اصلاح ناهنجاری های دندانی متوسط و خفیف، با روشی نامرئی که کمتر دیده می شود.
نحوه عملکرد: هر الاینر فشار ملایم و مداومی به دندان های شما وارد می کند. هر قالب باید در مدت مشخصی (معمولا یک الی دو هفته) استفاده شده و سپس با الاینر بعدی جایگزین شود. این وضعیت تا زمان رسیدن دندان ها به موقعیت مناسب ادامه پیدا می کند.
مزایا: مهم ترین مزیت این روش ، ظاهر تقریبا نامرئی آن است. بنابراین مناسب افرادی است که به نشان دادن ارتودنسی در دهان خود علاقه ندارند. این قالب ها قابل برداشتن هستند. بنابراین غذا خوردن، مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و… برای بیمار راحت تر خواهد بود. تعداد دفعات مراجعه به دندان پزشک نیز نسبت به ارتودنسی سنتی، کمتر است.
معایب: برای مشکلات پیچیده دندان مناسب نیست. نیاز به تعهد و نظم بالای بیمار دارد و باید حدود 20 الی 22 ساعت در طول روز استفاده شود. همچنین معمولا از هزینه بیشتری نسبت به ارتودنسی سنتی برخوردار است. به خصوص اگر بیمار به قالب های زیادی نیاز داشته باشد.
چطور بهترین نوع ارتودنسی را انتخاب کنیم؟
درمان ارتودنسی می تواند تاثیر قابل توجهی روی رفاه عمومی و سلامت دهان و دندان شما داشته باشد. با توجه به مزایای زیاد داشتن دندان های مرتب، انتخاب بهترین نوع ارتودنسی مناسب و هماهنگ با شرایط شما از اهمیت بالایی برخوردار است. برای انتخاب نوع ارتودنسی باید چند عامل مهم را در نظر بگیرید. مشکلات دندانی، هزینه و ظاهر از جمله مواردی هستند که نقش تعیین کننده ای در بهترین انتخاب شما دارند.
- مشکلات دندانی
شدت و میزان پیچیدگی مشکلات دندان شما نقش مهمی در تعیین ارتودنسی مناسب برای درمان دارد. بعضی روش ها برای مشکلات پیچیده تر کاربرد دارند و برخی از آن ها برای درمان مشکلات دندانی خفیف مناسب هستند.
- ظاهر
با توجه به علاقه خود می توانید نوعی از ارتودنسی با دید کمتر یا نامرئی را انتخاب کنید. الاینرهای شفاف و ارتودنسی های زبانی به دلیل ظاهر تقریبا نامرئی خود، به شهرت زیادی رسیده اند.
- راحتی
برخی از انواع ارتودنسی نسبت به دیگر انواع، درد و ناراحتی بیشتری ایجاد می کنند. مثلا ارتودنسی فلزی با وجود سیم و براکت داخل دهان می تواند باعث سوزش لثه شود. در حالی که الاینرهای شفاف فقط در ساعات ابتدایی کمی فشار ایجاد کرده و باعث ناراحتی می شوند.
- نگهداری
هر نوع ارتودنسی به سطح مخصوصی از مراقبت و تنظیم نیاز دارد. ارتودنسی منظم معمولا باید به صورت مرتب توسط دندان پزشک تنظیم شود. در مقابل الاینر شفاف، باید هر چند هفته یک بار فقط تعویض گردد.
- هزینه
- هزینه ارتودنسی معمولا با توجه به نوع و مدت زمان درمان متفاوت است. معمولا ارزان ترین گزینه، ارتودنسی فلزی سنتی است و ارتودنسی زبانی یا الاینر شفاف از گزینه های گران قیمت به شمار می روند.
بهترین روش ارتودنسی برای بزرگسالان
الاینر شفاف، بهترین گزینه
در کلینیک های ارتودنسی معتبر، گزینه های مختلفی با توجه به نیازها و ترجیحات بزرگسالان ارائه می شود. بنابراین هر فرد می تواند با انتخاب مسیر و روش مناسب، لبخندی شفاف داشته باشد و اعتماد به نفس بیشتری پیدا کند.
با این حال اغلب برای بزرگسالان، الاینرهای شفاف گزینه های مناسبی هستند. دلایل را در ادامه ذکر می کنیم.
- تقریبا نامرئی: این الاینرها از پلاستیک های شفاف پزشکی ساخته شده اند و تقریبا نامرئی هستند. این ویژگی برای بزرگسالانی که در محیط های اجتماعی و کاری رفت و آمد می کنند و علاقه ای به نشان دادن ارتودنسی دندان خود ندارند، از اهمیت بالایی برخوردار است.
- قابلیت جدا شدن: برخلاف ارتودنسی سنتی، می توانید الاینرها را هنگام غذا خوردن، نوشیدن و یا مسواک زدن از دهان خود خارج کنید. با این کار بهداشت دهان ساده تر شده و در رژیم غذایی شما نیز تغییری ایجاد نخواهد شد.
- راحتی بالا و سفارشی بودن: هر الاینر به صورت کاملا تخصصی برای دندان های شما تهیه می شود. بنابراین تناسب بیشتری با دهان و دندان شما دارد. از این طریق اصطکاک، سوزش و گیر کردن لثه یا زبان را کاهش می دهد.
بهترین نوع ارتودنسی برای کودکان
نوع ارتودنسی که برای کودک خود انتخاب می کنید به میزان ناهنجاری دندان های او و آمادگی خانواده بستگی دارد. برای اکثر کودکان، ارتودنسی های فلزی، مینی ارتودنسی و ارتودنسی های بدون کش، گزینه های مناسبی به شمار می روند. کودکان معمولا به حفظ ظاهر نیاز ندارند. بنابراین دید داشتن ارتودنسی برای آن ها اهمیت چندانی نخواهد داشت. این نوع ارتودنسی ها معمولا با دوام، مقرون به صرفه، سریع و پیشرفته هستند.
در مورد کودکان، ارتودنسی سرامیکی، معمولا دردسر بیشتری نسبت به مزایای آن دارد. الاینر شفاف نیز گزینه خوبی است اما به شرطی که کودک از مسئولیت پذیری بالایی برخوردار باشد. معمولا این گزینه برای نوجوانان بهتر است. اگر فرزند شما بزرگ تر است و می تواند به صورت منظم از الاینر استفاده کند، این گزینه پیشنهاد خوبی برای او محسوب می شود. برای فرزندان کوچکتر یا افرادی که نیاز به مراقبت بیشتر دارند، بهتر است از ارتودنسی سنتی استفاده کنید.
مزایای ارتودنسی برای کودکان
هر نوع ارتودنسی که انتخاب شود، این مسئله حائز توجه است که شما با انجام این کار برای فرزند خود، گام مثبتی بر می دارید. برخلاف تصور عموم، دندان های شیری اهمیت زیادی در رشد و تکامل فرزند شما دارند. چون مسیر رویش دندان های دائمی را تعیین می کنند.
دوران کودکی، بهترین زمان برای شروع ارتودنسی است، زیرا دهان کودک هنوز در حال رشد و شکل گیری می باشد. با اصلاح زود هنگام مشکلات سطحی می توان از درمان های پیچیده و پر هزینه جلوگیری کرد.
دندان های مرتب تا آخر عمر مزایای زیادی دارند. تمیز کردن این دندان ها برای کودک راحت تر است. در نتیجه کودک می تواند راحت تر پلاک ها و عوامل پوسیدگی دندان ها را از بین ببرد. دندان های صاف عملکرد بهتری دارند و در جویدن راحت به کودک کمک می کنند. همچنین از دچار شدن کودک به اختلالات گفتاری جلوگیری خواهند کرد. بعلاوه، داشتن لبخند صاف و زیبا، چه در برخورد با دیگران و چه هنگام عکس گرفتن، باعث افزایش اعتماد به نفس کودک می شود.
نظم مورد نیاز برای درمان با بهترین نوع ارتودنسی
توصیه می شود که الاینرهای شفاف برای حداکثر ساعت ممکن (23 ساعت در روز) استفاده شوند. قبل از انتخاب این روش باید در نظر بگیرید که توانایی استفاده از آن ها برای مدت طولانی را دارید یا خیر؟ زیرا الاینرهای شفاف به مسئولیت پذیری بالایی نیاز دارند.
در مسیر درمان ارتودنسی باید از خوردن غذاهای سفت و چسبناک خودداری کنید. حتی اگر این غذاها مورد علاقه شما باشند، باید از خوردن آن ها صرف نظر نمایید. بسیاری از اوقات به دلیل خوردن غذاهای سفت و چسبنده، براکت ها و سیم ها شل شده و روند درمان با اختلال مواجه خواهد شد. بنابراین باید تا یک سال و نیم، رژیم غذایی نرم را رعایت کنید تا زمانی که ارتودنسی های شما برداشته شوند.
هنگام استفاده از ارتودنسی از مصرف چه غذاهایی باید پرهیز کرد؟
ارتودنسی ها معمولا شامل براکت، بند و سیم قوس دار هستند که با مصرف برخی مواد غذایی دچار آسیب می شوند. مواد غذایی ترد و چسبنده مثل آجیل، آدامس و آب نبات های سفت می توانند موجب شل شدن یا جدا شدن سیم و براکت شوند. به این ترتیب، درمان به تاخیر خواهد افتاد.
مواد غذایی که باید از مصرف آن ها اجتناب شود، شامل موارد زیر می باشند:
- پاپ کورن
- آجیل
- نان پیتزای سفت یا کناره آن
- سبزیجات خیلی ترد مثل هویج خام
- گوشت خشک شده
- بلال کبابی
- شیرینی های چسبنده مانند تافی و پاستیل
- سیب کامل
- آب نبات های سفت مثل آب نبات چوبی و لالی پاپ
- چیپس
- آدامس (آدامس بدون قند موردی ندارد.)
علاوه بر رژیم غذایی، رعایت بهداشت دهان و دندان در طول درمان از اهمیت بالایی برخوردار است. در صورتی که باقی مانده غذا به خوبی از روی دندان و براکت ها پاک نشود، تجمع جرم و پلاک اتفاق می افتد. این مسئله نیز موجب ایجاد لکه سفید روی مینای دندان و حتی پوسیدگی آن خواهد شد.
نتیجه گیری
وقتی صحبت از ارتودنسی می شود، هر پرونده ای شرایط مخصوص به خود را دارد. یک متخصص ارتودنسی، بهترین فرد برای تصمیم گیری در مورد انتخاب ارتودنسی مناسب برای شماست. همچنین شرایط مالی و میزان راحتی شما نیز می توانند در تصمیم گیری تاثیرگذار باشند. الاینرهای شفاف، بهترین گزینه برای درمان مشکلات خفیف دندانی هستند. در مشکلات پیچیده تر می توان از ارتودنسی سنتی استفاده کرد. درک نحوه انتخاب ارتودنسی متناسب با شرایط و نیاز خودتان، رمز موفقیت در درمان است.