تصمیم سادهای نیست؛ شما میخواهید دندانهایتان صاف و مرتب شوند، اما نمیدانید کدام روش برای شما بهتر است: براکتهای ثابت شامل ارتودنسی سیمی فلزی، سرامیکی و لینگوال یا ارتودنسی نامرئی اینویزیلاین؟
بهتر است پیش از تصمیم گیری تحقیق کنید، پرسشهایتان را بپرسید و در نهایت با مشورت متخصص ارتودنسی انتخاب آگاهانهای داشته باشید. نوع درمان مناسب شما بستگی به مشکلی دارد که باید اصلاح شود. برای بعضی افراد اینویزیلاین بهترین انتخاب نیست و همین موضوع اهمیت گرفتن نظر تخصصی ارتودنتیست را بیشتر میکند.
در این مقاله، مزایا و معایب هر دو روش یعنی براکت ثابت و ارتودنسی نامرئی اینویزیلاین را بررسی میکنیم تا بتوانید انتخابی آگاهانه تر داشته باشید.
براکتهای ارتودنسی به شکل سنتی از جنس فلز ساخته میشوند و روی سطح جلویی دندانها قرار میگیرند. البته امروزه انواع دیگری هم وجود دارد، مثل براکتهای سرامیکی یا براکتهای لینگوال که پشت دندانها نصب میشوند. سیمهای فلزی و کشهای مخصوص به براکتها وصل میشوند تا به تدریج دندانها را جابجا کرده و مشکلات ارتودنسی را برطرف کنند.
در مقابل، درمان اینویزیلاین با استفاده از الاینرهای شفاف پلاستیکی انجام میشود. این الاینرها با اسکن سه بعدی دهان هر فرد طراحی و به طور اختصاصی ساخته میشوند. سپس مجموعهای از الاینرها به مرور و در چند مرحله دندانها را حرکت میدهند تا به موقعیت صحیح برسند.
مزایای ارتودنسی نامرئی اینویزیلاین
برخی از مهم ترین مزایای اینویزیلاین عبارتند از:
- ظاهر بهتر: یکی از پرسشهای رایج این است که «آیا اینویزیلاین بهتر از براکت های ثابت است؟» واقعیت این است که بزرگ ترین مزیت اینویزیلاین نامرئی بودن آن است. اغلب بیماران بزرگسال از این خوشحالاند که همکاران یا مشتریانشان متوجه درمان ارتودنسی نمیشوند. نوجوانانی که نسبت به ظاهر خود حساس هستند هم همین احساس را دارند. با ارتودنسی نامرئی دیگر خبری از نگاهها و پرسشهای اطرافیان درباره براکتهای تازه نیست. همچنین نگران عکس گرفتن و لبخند زدن هم نخواهید بود، چرا که تنها چیزی که در عکسها دیده میشود ظاهر زیبای لبخند شماست.
- امکان خارج کردن هنگام غذا خوردن: یکی دیگر از سوالهای رایج این است: «آیا باید اینویزیلاین را همیشه به دندان داشت؟» برای نتیجه مطلوب، الاینرها باید روزانه ۲۰ تا ۲۲ ساعت استفاده شوند. همین موضوع به شما اجازه می دهد هنگام غذا خوردن آنها را دربیاورید. در نتیجه، محدودیتی در نوع یا روش غذا خوردن نخواهید داشت. درحالیکه برای افراد دارای براکت، معمولا خوردن بعضی خوراکیها دشوار یا ناراحت کننده است.
- سهولت در مسواک و نخ دندان: علاوه بر زمان غذا خوردن، هنگام مسواک زدن هم میتوانید الاینرها را خارج کنید. به این ترتیب، هیچ مانعی روی دندانها وجود ندارد و میتوانید درست مانند قبل، به راحتی مسواک بزنید و نخ دندان بکشید.
- نیاز کمتر به مراجعه حضوری: در درمان با ارتودنسی نامرئی اینویزیلاین، بیشتر کار ارتودنتیست پیش از تحویل الاینرها انجام میشود. یک اسکن سه بعدی از دندانها گرفته میشود و تمامی الاینرهای اختصاصی در آزمایشگاه ساخته میشوند. شما طبق دستور پزشک، هر چند وقت یک بار الاینرها را عوض میکنید و نیازی به مراجعههای متعدد برای تنظیم سیم و براکت نیست. در واقع شما تنها برای بررسی روند درمان به متخصص مراجعه میکنید. این یعنی وقت کمتری از کار یا برنامه روزمره تان گرفته میشود.
- راحتی بیشتر: شاید این پرسش برایتان پیش آمده باشد: «براکت دردناک تر است یا اینویزیلاین؟» هر دو روش با جابجایی دندانها همراهاند و میتوانند کمی دردناک باشند. اما در اینویزیلاین مشکلات دهان و لثه بسیار کمتر است. الاینرها از پلاستیک مخصوص ساخته شده و دقیقا متناسب با دهان هر فرد طراحی میشوند، بنابراین برخلاف براکتها، خبری از زخم شدن گونهها یا شستشو با آب نمک برای التیام آنها نیست.
معایب ارتودنسی نامرئی اینویزیلاین
همانطور که اینویزیلاین مزایای خاص خود را دارد، معایبی هم وجود دارد که باید پیش از انتخاب در نظر بگیرید:
- نیاز به انضباط فردی: قابل برداشتن بودن الاینرها هم مزیت است و هم عیب. اگر فردی نباشید که مرتب و با دقت پس از غذا خوردن یا مسواک زدن دوباره الاینرها را سر جای خود بگذارد، احتمالا زمان استفاده به حد لازم (۲۲ ساعت در روز) نخواهد رسید. در این صورت، درمان نتیجهی مطلوبی به همراه ندارد. در واقع، شایع ترین دلیل شکست درمان با اینویزیلاین بی توجهی بیمار به استفادهی مداوم از الاینرهاست.
- خارج کردن و دوباره گذاشتن الاینرها میتواند آزاردهنده باشد: الاینرها باید قبل از خوردن و نوشیدن هر چیزی به جز آب از دهان خارج شوند. در محیطهای عمومی، بیرون آوردن آنها باید به شکل ظریف و بدون جلب توجه انجام شود، و در عین حال باید مراقب باشید گم نشوند. پیش از گذاشتن دوبارهی الاینرها هم لازم است مسواک بزنید، چون ذرات غذا میتوانند جلوی حرکت دندانها را بگیرند و باعث تغییر رنگ الاینرها شوند. علاوه بر این، خطر پوسیدگی دندان و بوی بد دهان هم افزایش مییابد.
- هزینه: یکی از پرسشهای رایج این است: «آیا هزینهی ارتودنسی نامرئی اینویزیلاین کمتر از براکت های ثابت است؟» به دلیل استفاده از فناوری اسکن سه بعدی و مواد خاصی که برای ساخت الاینرها بکار میرود، هزینهی اینویزیلاین معمولا مشابه یا حتی بیشتر از براکتهاست. بسته به نوع مشکل، گاهی درمان کامل با اینویزیلاین دشوار یا حتی غیرممکن است و ارتودنتیست ممکن است تکمیل درمان را با براکت پیشنهاد دهد؛ این موضوع میتواند هزینهی کلی را بالاتر ببرد. براکتهای لینگوال (که پشت دندانها نصب میشوند) اغلب با اینویزیلاین مقایسه میشوند چون هر دو تقریبا نامرئی هستند. اما درست مثل اینویزیلاین، لینگوال هم سفارشی ساخته میشود و معمولا هزینهی بیشتری نسبت به براکتهای معمولی دارد.
- میزان اثرگذاری در مقایسه با براکت: اینویزیلاین همیشه بهترین گزینه نیست و معمولا برای کیسهای پیچیده توصیه نمی شود. بسیاری میپرسند: «آیا اینویزیلاین سریع تر از براکت نتیجه میدهد؟» پاسخ بستگی به نوع مشکل دارد. بهتر است قبل از تصمیم گیری از ارتودنتیست خود بپرسید که آیا میتوانید از هر دو روش نتیجهی مشابهی بگیرید یا خیر. این موضوع به شما کمک میکند انتخابی آگاهانه داشته باشید. یک متخصص باتجربه و قابل اعتماد بهترین روش متناسب با شرایط شما را معرفی خواهد کرد.
برخی بیماران اینویزیلاین برای اینکه الاینرها بتوانند دندانها را بهتر جابجا کنند، به «اتچمنت» نیاز دارند. این اتچمنتها مثل دکمههای کوچکی روی دندان نصب میشوند. ممکن است تنها روی چند دندان نیاز باشد یا روی بیشتر آنها. هرچند این اتچمنتها به رنگ دندان ساخته میشوند، اما میتوانند ظاهری شبیه براکتهای شفاف ایجاد کنند و شباهت اینویزیلاین را به براکت بیشتر کنند.
مزایای براکتهای ثابت ارتودنسی
براکتهای سنتی یا حتی براکتهای لینگوال (که پشت دندانها قرار میگیرند) مزایای زیادی دارند. برخی از مهم ترین آنها عبارتاند از:
- مناسب برای تمام انواع درمان: در براکتها اهمیتی ندارد مشکل شما چقدر پیچیده باشد. حتی اگر چندین ایراد دندانی یا فکی همزمان وجود داشته باشد، براکتها میتوانند همه را اصلاح کنند و در پایان درمان لبخندی بینقص را به شما هدیه دهند. براکتها با استفاده از پایه ها و سیم ارتودنسی دندانها را به موقعیت درست میکشند و در واقع قوی ترین روش برای جابجایی دندانها محسوب میشوند.
- امکان رسیدن به نتیجهی کامل تر: براکتها در بسیاری موارد میتوانند نتیجهای بهتر از اینویزیلاین ایجاد کنند. نیروی بیشتری برای حرکت دادن دندانها دارند و میتوانند آنها را دقیق تر به جایگاه مطلوب برسانند. درحالیکه اینویزیلاین از نظر میزان جابجایی همزمان دندانها محدودیتهایی دارد.
- تنوع در انتخاب نوع براکت: امروزه درمان ارتودنسی تنها محدود به براکتهای فلزی سنتی نیست. بیماران میتوانند براکتهای لینگوال یا سرامیکی را انتخاب کنند تا کمتر به چشم بیایند. بنابراین اگر ظاهر فلزی براکت برایتان ناخوشایند است، همچنان میتوانید از قدرت و اثربخشی این روش بهره مند شوید بدون اینکه ظاهر دندانهایتان خیلی تغییر کند.
- مدت زمان درمان کوتاه تر: یکی از پرسشهای مهم بیماران این است: «براکت سریع تر نتیجه میدهد یا اینویزیلاین؟» در بسیاری از موارد، بستن فواصل و مرتب کردن دندانها با براکت سریع تر از ارتودنسی نامرئی اینویزیلاین انجام میشود. کوتاه بودن مدت درمان برای بسیاری از بیماران اهمیت دارد، چون دوست دارند هرچه زودتر دورهی ارتودنسی شان تمام شود. علاوه بر این، مهارت و تجربهی ارتودنتیست هم میتواند در کاهش زمان درمان نقش تعیین کنندهای داشته باشد.
معایب براکتهای ثابت ارتودنسی
با وجود اینکه براکتها مزایای زیادی دارند، برخی محدودیتها و معایب هم در خصوص آنها وجود دارد:
- ظاهر براکتها: بعضی افراد ظاهر براکتهای سنتی را دوست ندارند و نگراناند در موقعیتهای اجتماعی باعث خجالت یا کاهش اعتماد به نفسشان شود.
- دشواری در مسواک و نخ دندان: مسواک زدن و نخ دندان کشیدن با وجود براکتها کمی سخت تر است. اگر دندانها به درستی تمیز نشوند، پلاک اطراف براکتها جمع میشود و احتمال لکه دار شدن یا پوسیدگی را بالا میبرد. بیماران باید دقیقا طبق دستور ارتودنتیست، روش صحیح تمیز کردن دندانها هنگام داشتن براکت را رعایت کنند.
- محدودیتهای غذایی: در زمان استفاده از براکت، باید در انتخاب غذا و نوشیدنی دقت بیشتری داشت. خوراکیهای سفت یا چسبناک میتوانند باعث شکستن سیم یا جدا شدن براکت از روی دندان شوند. در چنین شرایطی، درمان تا زمان تعمیر متوقف میشود. تکرار این اتفاقها هم میتواند کل مدت درمان را طولانی تر کند.
- نیاز به مراجعات منظم: براکتها به ویزیتهای منظم تری نزد ارتودنتیست نیاز دارند. معمولا ماهی یک بار متخصص بررسی میکند که دندانها چقدر حرکت کردهاند و سیمها را تنظیم میکند تا حرکت دندانها در مسیر درست ادامه یابد. همین مراجعات مکرر یکی از نکات مقایسهی براکت با اینویزیلاین است، زیرا بیماران اینویزیلاین معمولا هر دو ماه یک بار مراجعه میکنند و تغییر الاینرها را میتوان بدون دخالت مستقیم ارتودنتیست هم انجام داد.
مطلب مرتبط: تفاوت ارتودنسی سرامیکی با فلزی – کدام انتخاب بهتر است؟
انتخاب روش درمانی مناسب
هنگام انتخاب روش ارتودنسی، عوامل متعددی باید در نظر گرفته شود. بهتر است مشخص کنید کدام مزایا یا معایب برای شما اهمیت بیشتری دارند تا تصمیم گیری راحت تر شود. مهمتر از همه، پرسشهای خود را بپرسید و مطمئن شوید تمام اطلاعات لازم را در اختیار دارید تا انتخابی آگاهانه و مطمئن داشته باشید.